Aldehitli Dezenfektan Analizleri
Dezenfektanlar ve antiseptikler, mikroorganizmalar üzerinde mikrobisit ve mikrobiostatik etki göstermeleri nedeniyle, tıp alanında ve pandemi nedeniyle günlük yaşantımızda da çok kullandığımız ürünler haline gelmiştir.Özellikle hastanelerde, kliniklerde kullanılan dezenfektanların kullanıldığı alana ve etki edilmesi istenilen mikroorganizmaya karşı uygun olmalıdır. Bir dezenfektanın etkinliğinin belirlenmesi minimal inhibisyon konsantrasyonunun dışında germisidin türü, temas süresi ve konsantrasyonu belirleyicidir diyebiliriz. Kullanılacak alan göz önüne alındığında dezenfeksiyon seçiminde infeksiyon riski dikkate alınmalıdır.
Önemli dezenfektan çeşitlerinden biri de “Aldehidli Dezenfektanlar”dır. Aldehidli dezenfektanlar Gluteraldehit, Orto-Phthaldehid (OPA), Formaldehit ve Etilen oksit içerebilirler.
Gluteraldehid ve formaldehit en yaygın olarak kullanılan aldehitlerdendir. Glyoksal, ortho-phthaldehid (OPA), succinaldehid ve benzaldehidler sterilizan etkili diğer aldehidlerdir.
Gluteraldehit; etki gücü yüksek ve korozif yani aşındırıcı etkisi olmaması nedeniyle kimyasal sterilizasyon ve yüksek düzey dezenfeksiyonlarda kullanılabilir. pH’ı 7.5-8.5, %2’lik standart gluteraldehit bakterisidal, tüberkülosidal, fungusidal, vürüsidal ve sporosidal olarak kullanılabilir.
Orto-Phthaldehid (OPA); kullanımdan önce aktive edilmesi gerekmemekte ve depolama sırasında etkinliğini yitirmememesi, etkili bir kokusu olmaması ve göz ile solunum sisteminde irritasyon oluşturmaması tercih sebebidir. Ayrıca in-vitro olarak mikobakterisidal etkisi gluteraldehitten daha fazladır.
Formaldehit; dezenfektan ve sterilizan olan kullanılmış ancak sonraları toksik ve kanserojen etkileri nedeniyle Amerika ve İngiltere’de yasaklanmıştır. The Occuppational Safety and Health Administration bir çalışma ortamında 8 saatlik çalışma süresince 0.75 ppm miktarını aşmaması koşulu ile kullanılabileceğini belirtmiştir.
Etilen oksit ise; karbondioksit ve/veya hidroflorokarbon karışımı en yaygın kullanılan şeklidir. Mikrobisid ve sproisiddir. %3.6 üzerindeki konsantrasyonları yanıcı, patlayıcı bir gaz özelliğine sahiptir.
Aldehitli dezenfektanlarda etkinliklerinin ispatlanması ve kullanım alanlarının belirlenebilmesi için yetkili laboratuvarlarda analiz edilmelidir.